Het Vier V-Model van Questionmarks

Questionmarks richt zich op 4 peilers die wij het meest belangrijk vinden bij het bespreken van verandering. Verbinden, vertrouwen, vakmanschap en vitaliteit.

Verbinden

Of het nu gaat om een complete organisatie, een team of een individu, overal zullen mensen behoefte hebben aan het vinden van verbinding. Pas als we in verbinding staan met collega’s, klanten of een werkomgeving, kunnen we succesvol zijn.

Nu wil het geval dat door de technische ontwikkelingen er veel verandering zijn gekomen in de manier waarop we met elkaar in verbinding staan. En waarschijnlijk gaat er in de toekomst nog veel meer gebeuren waarbij het in verbinding staan met elkaar telkens van patroon gaan veranderen. Volgens Questionmarks is het hierbij van essentieel belang de menselijk maat als hoogste goed te houden. Zodra mensen zich aan machines en software moeten gaan aanpassen, wat helaas nu toch regelmatig voorkomt, missen we een essentieel bouwsteen van succesvol en volhoudbaar organiseren. Als signaal van dit gegeven kunnen we kijken naar de behoefte van mensen om procedures te ondermijnen of de by-passes van mensen om een eigen schaduwnetwerk er op na te houden voor het oplossen van acute problemen. Een uitspraak die hierbij past:

“Ik ga toch niet wachten tot mijn eigen ICT-afdeling zover is, ik pak gewoon de telefoon en bel mijn vriend die ook in de ICT werkt!”

QVO model-kl-txt

De volgende pijler is het niveau van vertrouwen in elkaar en de processen in onze werkomgeving. Hoewel vele mensen beweren erg tevreden te zijn over hun werk en werkomgeving, komen er velen juist op dit punt mensen in gewetensnood. Bijzonder veel mensen hebben op het gebied van vertrouwen veel schade opgelopen,  zonder dat ze zich daarvan bewust zijn.  Als signaal van dit gegeven kunnen we eens luisteren naar de verhalen bij het koffiezetapparaat. Lang niet alle gesprekken geven ons energie en zeer regelmatig worden dagelijkse zaken vanuit een negatieve positie bekeken. Alsof we onze positie contant bevochten moet worden met bewijzen en afspraken is als een soort contract worden vastgelegd. Onze gedacht hierbij is, dat wanneer een semi-juridisering van ons dagelijks werk echt nodig blijkt, er waarschijnlijk hele andere zaken  besproken moeten worden dan alleen de functionele afspraken. Questionmarks is voorstander van het hervinden van het vertrouwen in elkaars goede bedoelingen, zodat er vooral afspraken over de achterliggende belangen en doelen moet plaats vinden. Dan kun je elkaar helpen in plaats van jezelf constant in te hoeven dekken. Bedenkt, in een steeds complexer wordende samenleving en de vele vormen van organisatieverbanden, gaan we op den duur verzanden in ‘veiligheidsstellingen’, waardoor innovatie lastig tot stand komt. Juist deze innovatie is hard nodig om onze economie op pijl te houden. De volgende veelgehoorde uitspraak over de interne processen, brengt dus feitelijk weinig goeds:

“Mijn pakken ze niet. Ik zet alles op papier, want zo werkt dat hier!”

Vakmanschap

Als gevolg van eerder genoemde pijlers komen we vanzelf tot een punt dat we ons kunnen afvragen waarmee we ons dan verbinden of waarin we dan vertrouwen zouden moeten hebben. Volgens Questionmarks ligt een belangrijke factor bij het erkennen van iemand vakmanschap. Het meest eenvoudig om het vakmanschap in je omgeving te duiden is de vraag:

“Wie voegt datgene toe wat echt nodig is en laat daarbij na wat geen echte toegevoegde waarde vertegenwoordigd voor dit specifieke probleem?”

Dus: Wie snapt precies waarmee hij/zij bezig is en kan binnen zijn handelen echt nog een verschil maken? Als het aan Questionmarks ligt, is een dergelijk vakspecialist dus zelden iemand die louter vanwege zijn rol toegang heeft tot bijvoorbeeld een informatiesysteem. Immer, als het systeem er even uit ligt, weet diegene wellicht niks meer of iets anders dan ieder ander. De mensen die wij hier bedoelen zijn diegene die door kennis, ervaring, maar ook als persoonlijkheid een onmiskenbaar gevoel heeft gekregen voor de materie van zijn vakmanschap. Bijvoorbeeld: Een goede verkoper weet wat zijn klanten beweegt. De markt echt kennen is daarom niet zo maar overdraagbaar! Een dergelijk commercieel vakman weet bijvoorbeeld niet alleen hoe een bepaalde klant goed te bedienen is, maar weet vooral ook welke klanten vooral niet bediend zouden moeten worden. Dit lijkt commercieel wellicht wat raar, maar bepaalde kennis van de klant kan een organisatie nogal een hoop ellende besparen! Het onderscheid maken tussen goede en minder goede klanten is daarbij dan een vak.

Vitaliteit

Tot slot voegen we daar een peiler aan toe die we vitaliteit noemen. Wellicht is dit een van de meest essentiële peilers omdat het hier over belangrijke waarden gaat. Wat mensen vitaal maakt, roept een hoop vragen op. Vooral de dialoog daarover maakt veranderingen binnen organisaties een stuk hanteerbaarder. Natuurlijk weten we allemaal dat gezond eten en veel sporten mensen vitaler maakt. Waar minder veel over gesproken wordt, zijn andere onderdelen van vitaliteit, zoals de ruimte ervaren om telkens te mogen blijven leren. Wat zou het voor de productiviteit doen van een organisatie als mensen vanwege hun omgeving van nature lekker in hun vel blijven zitten? Sommige bedrijfskundige vragen zouden we misschien eens moeten herijken op het gebied van vitaliteit. De eenzijdige focus op korte termijn doelstellingen, leveren regelmatig een gevaar op voor langere termijn. We willen nu snel zo veel mogelijk winst en bekommeren ons niet om de hoge kosten van het repareren van de gevolgen hiervan. Winst is een zeer interessant onderwerp zodra het aspect vitaliteit en volhoudbaarheid op langer termijn wordt meegewogen in de winstbeleving.

Dus, het essentieel om altijd éérst de juiste vraag te stellen, om pas daarna tot handelen over te gaan!

Inspiratie nodig?

Bel Questionmarks!